Mateusz
Pakuła

Urodzony w 1983 roku w Kielcach, pisarz, reżyser, autor kilkudziesięciu sztuk teatralnych, dramaturg, adaptator i twórca słuchowisk radiowych.

Absolwent dramaturgii na Wydziale Reżyserii Dramatu Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie, obecnie wykładowca AST.

Studiował polonistykę (specjalność wiedza o kulturze) na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz filozofię na Uniwersytecie Łódzkim.

Laureat Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej (2014) i jej czterokrotny finalista, laureat Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza (2022) i Olśnień Onetu (2024), nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia (2022) i Paszportu Polityki (2023).

Jako prozaik zadebiutował książką Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję, która została uznana za jedną z najciekawszych książek 2021 roku, otrzymała Nagrodę Krakowa Miasta Literatury UNESCO, Pióro Roku Debiut literacki 2021 i ArtRage Award, nominowana do Odkryć Empiku, Nagrody Literackiej Gdynia i Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza (wyróżniona rezydencją w Vence), znalazła się także w finałowej piątce europejskiej nagrody Prix Grand Continent.

Spektakl na podstawie Jak nie zabiłem…, w adaptacji i reżyserii Pakuły, został okrzyknięty najważniejszym spektaklem ostatnich sezonów, zdobył do tej pory dwadzieścia pięć nagród – zespołowych i indywidualnych.

Nagrody dla Mateusza Pakuły i pozostałych twórców spektaklu Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję

Nagroda Teatralna im. Stanisława Wyspiańskiego:

• Nagrodę główną przyznano zespołowi twórców i aktorów spektaklu „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” w reżyserii Mateusza Pakuły (przygotowanego na podstawie jego książki pod tym samym tytułem). Spektakl Teatru Łaźnia Nowa powstał w koprodukcji z Teatrem im. Stefana Żeromskiego w Kielcach.

Międzynarodowy Festiwal Teatralny Kontakt w Toruniu:

• Nagroda im. Zdzisława Maklakiewicza za najlepszy epizod aktorski dla Wojciecha Niemczyka za rolę w spektaklu „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” w reżyserii Mateusza Pakuły.

Międzynarodowy Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w Łodzi:

• Tytuł Najlepszego Spektaklu – „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” w adaptacji i reżyserii Mateusza Pakuły (koprodukcja Teatru Łaźnia Nowa i Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach). Tytuł przyznany ex aequo.

Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia w Krakowie:

• Grand Prix – najlepsza produkcja – międzynarodowe jury przyznało nagrodę spektaklowi „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję”, koprodukcji Teatru Łaźnia Nowa w Krakowie i Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Za uczynienie z opowieści o znoju i makabrze odchodzenia, wspólnotowego doświadczenia budującego wiarę w życie.
• Najlepsza drugoplanowa rola męska – nagrodę otrzymał Szymon Mysłakowski za liczne role w spektaklu „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję”. Za dowód wirtuozerii przejawiającej się zdolnością przeistoczenia w wiele skrajnie różnych postaci, za aktorstwo rozpięte między komizmem a powagą.

Ogólnopolski Festiwal Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość Przedstawiona” w Zabrzu

• Jury przyznało Grand Prix festiwalu autorskiemu spektaklowi Mateusza Pakuły „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” z Teatru im. Żeromskiego w Kielcach i Teatru Łaźnia Nowa w Krakowie – Mateuszowi Pakule (reżyser) oraz Janowi Jurkowskiemu, Szymonowi Mysłakowskiemu, Wojciechowi Niemczykowi i Andrzejowi Placie za fantastyczne kreacje aktorskie.
• Nagroda Publiczności dla spektaklu „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” w reż. Mateusza Pakuły z Teatru im. S. Żeromskiego w Kielcach i Teatru Łaźnia Nowa w Krakowie.
• Nagroda Jury Młodych za spektakl ,,Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” za niesamowicie opowiedzianą historię o wrażliwości i dopracowanie spektaklu dla reżysera, Mateusza Pakuły.

Międzynarodowy Festiwal Teatralny „Bez Granic” w Cieszynie:

• Grand Prix – „Złamany Szlaban” – dla spektaklu „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” w reżyserii Mateusza Pakuły

Ogólnopolski Konkurs na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej:

• Grand Prix dla spektaklu „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” w reżyserii Mateusza Pakuły. Nagrody indywidualne dla twórców spektaklu:
• Mateusz Pakuła – nagroda za tekst;
• Wojciech Niemczyk – nagroda aktorska;
• Paulina Góral – nagroda za reżyserię światła;
• Szymon Mysłakowski – nagroda aktorska im. Jana Świderskiego.

Kaliskie Spotkania Teatralne:

• Nagroda publiczności dla Naj-Bogusławskiego Spektaklu 63. Kaliskich Spotkań Teatralnych – Festiwalu Sztuki Aktorskiej dla spektaklu „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję”, w reżyserii Mateusza Pakuły.
• Nagroda Dziennikarzy 63. Kaliskich Spotkań Teatralnych dla Andrzeja Platy w spektaklu „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” w reżyserii Mateusza Pakuły.
• Nagroda Specjalna dla zespołu aktorskiego w składzie Andrzej Plata, Wojciech Niemczyk, Jan Jurkowski, Szymon Mysłakowski i Marcin Pakuła za role w spektaklu „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” w reżyserii Mateusza Pakuły

Marka Radia Kraków dla spektaklu „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” w reżyserii Mateusza Pakuły.

Nagroda za najlepszy spektakl 31. Plebiscytu Publiczności o „Dziką Różę”

Nagroda Dziennikarzy dla najlepszego aktora – Andrzeja Platy

Nagroda Stowarzyszenia im. Jana Karskiego „Sztuka i współczucie” dla Mateusza Pakuły

Nominacja do Paszportów Polityki

O!Lśnienia 2024: Nagroda Kulturalna Onetu i Miasta Krakowa

• Mateusz Pakuła za spektakl „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję”. W uzasadnieniu zaznaczono: „Za autobiograficzny spektakl o prawie do godnego umierania odzierający śmierć z fałszywych upiększeń i stwarzający przestrzeń dla zagłuszanych męskich emocji”.

Nagrody indywidualne, wyróżnienia i stypendia

• Nagroda Miasta Kielce – Nagroda I stopnia za książkę „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” i spektakl na jej podstawie;

• Nominowany do Paszportów Polityki 2024 w kategorii Teatr.

• Laureat Olśnień Onetu 2024 w kategorii Teatr.

• Laureat Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej (7. Konkurs o Gdyńską Nagrodę Dramaturgiczną – za tekst Smutki tropików) oraz pięciokrotny finalista tego Konkursu.

• Wielokrotny finalista Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej i trzykrotny laureat:

• 29. edycji tego Konkursu (Grand Prix, nagroda za tekst)
• 27. edycji tego Konkursu (nagroda indywidualna za tekst Stanisław Lem vs Philip K. Dick oraz zespołowa za realizację – reżyseria, scenografia, światło, muzyka – spektaklu na podstawie tego tekstu);
• oraz 19. edycji tego Konkursu (wyróżnienie indywidualne za tekst Mój niepokój ma przy sobie broń).

• Laureat Nagrody Specjalnej miesięcznika Teatr (nagroda zespołowa dla realizatorów) – za spektakl Wieloryb the Globe – „o unikatowej wartości artystycznej i humanistycznej”.

• Laureat nagrody Don Kichot za debiut reżyserski w Teatrze Polskiego Radia.

• Finalista „Talentów Trójki” 2013.

• Nominowany do nagrody TVP Kultura „Gwarancje Kultury” za najbardziej obiecujący debiut 2010 roku (za zbiór Biały Dmuchawiec. Pięć sztuk teatralnych).

• Stypendysta Ministra Kultury (Stypendium „Młoda Polska” 2014) oraz Miasta Krakowa (Stypendium Artystyczne 2010 i 2023 w kategorii literatura).